Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Milli Savunma Bakanı ve MİT Başkanı ile Irak’a yaptığı ziyaret ve Başkan Erdoğan’ın 12 yıl aradan sonra yapacağı Bağdat ziyareti gözleri PKK’ya muhtemel büyük operasyona çevirdi.
“30-40 KİLOMETRE DERİNLİĞE İNİLEREK “GÜVENLİ HAT” OLUŞTURULACAK”
gazeteci Selvi muhtemel operasyona ilişkin “Türkiye, 90’lı yıllardan bu yana Irak’ta PKK’ya yönelik harekâtlar düzenliyor. Ama bu kez farklı bir konsept söz konusu. O da sadece bir kara harekâtı yapılmayacak. Irak merkezi yönetimiyle varılan uzlaşma sonucunda 378 kilometrelik Irak sınırımızdan 30-40 kilometre derinliğe inilerek ‘güvenli hat’ oluşturulacak.” ifadelerini kullandı.
Hürriyet gazetesi yazarı Abdülkadir Selvi’nin bölgede yaşanan kritik gelişmeler, konjonktür ve muhtemel operasyonu yazdığı ‘Adım adım PKK’ya harekât geliyor’ başlıklı yazısı;
SİYASETTE önemli gelişmeler var.
Ama bu benim Irak’a yapılacak olan harekât konusuna eğilmeme engel olamadı. Çünkü çok kritik bir sürecin içinden geçiyoruz. Türkiye ile Irak ilişkilerinde çok iyi bir ivme yakalandı. Sadece güvenlik değil, ekonomik ilişkilerin de konuşulduğu bir iklime girildi.
İRAN TOPUK DİKENİ
Ama söz konusu Irak olunca bir gözünüzün de İran’ın üzerinde olması gerekiyor. Maalesef ki İran birçok başlıkta karşımıza engel çıkarıyor. İran hem Irak hem Suriye konusunda ‘topuk dikeni” gibi.
İran faktörünün altını çizdikten sonra önemli başlıklara maddeler halinde değinmek istiyorum.
1- ORTAK HEYET TOPLANTISI
14 Mart’ta Bağdat’ta, Türk ve Irak heyetleri arasında verimli bir toplantı yapılmıştı.
Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın temsil ettiği toplantıya Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Irak Savunma Bakanı, Irak Ulusal Güvenlik Müsteşarı, Haşdi Şabi Komisyonu Başkanı, İstihbarat Teşkilat Başkanı Vekili ve IKBY İçişleri Bakanı katılmıştı.
Irak’la ortak toplantı sürecini başlatan ilk adım 19 Aralık’ta Ankara’da atılmıştı. Bağdat’taki toplantının ardından ise Türkiye-Irak heyetinin üçüncü kez, 1 hafta 10 gün içinde Türkiye’de bir araya gelmesi bekleniyor.
2- PKK’NIN TERÖR ÖRGÜTÜ OLARAK İLAN EDİLMESİ
Irak’la ilişkilerimizde, PKK ile mücadele en önemli başlıklardan birini oluşturuyor. PKK, Türkiye’ye karşı faaliyetlerini Irak’ta yürütüyor ama Irak tarafından terör örgütü olarak kabul edilmiyor.
PKK’nın terör örgütü olarak kabul edilmesi konusunda önemli bir ilerleme sağlandı.
3- SIRA MECLİS’TE
Irak’taki toplantıdan sonra yayınlanan bildiride, PKK iki ülke için ortak tehdit olarak tanımlandı. Türkiye’yi memnun eden bu karar, 1 ay önce Irak’ın MGK’sı olarak işlev gören Irak Güvenlik Konseyi tarafından alınmıştı.
Şimdi sırada PKK’nın terör örgütü ilan edilmesi var. Bunun için Meclis’te karar alınması gerekiyor. İran’ın bunu engellemeye çalıştığı söyleniyor ama olumlu hava böyle devam ederse Irak Meclisi’nden PKK’nın terör örgütü olarak ilan edilmesi kararının çıkması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Irak ziyaretinde bu konuda bir anlaşmaya varılması beklentiler arasında yer alıyor.
ERDOĞAN’IN IRAK ZİYARETİ
Şimdi gözler Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Irak’a yapacağı ziyarete çevrilmiş durumda. 14 Mart’ta, Bağdat’taki toplantıda bu ziyaretin detaylarının konuşulduğu söyleniyor. Ortak bildiride Erdoğan’ın ziyaretine ilişkin bölümün Irak heyeti tarafından önerildiği dikkate alınırsa Bağdat’ın bu ziyarete ilişkin beklentisinin büyük olduğu anlaşılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın nisan ayının son haftasında Bağdat’ı ziyaret etmesi bekleniyor.
Erdoğan’ın 12 yıl aradan sonra yapacağı Irak ziyareti, iki ülke ilişkilerinin “taçlandırılması” açısından kritik öneme sahip olacak. Erdoğan’ın ziyaretiyle birlikte iki ülke ilişkilerinde bir “sıçrama” sağlanması umut ediliyor.
4- ORTAK KOMİTELER
Irak’taki toplantıda ticaret, tarım, enerji, su, sağlık ve ulaştırma alanlarında münhasıran çalışacak ortak komitelerin oluşturulması kararlaştırılmıştı. Bu konuda çalışmalar başladı. Komitelere bakanlar başkanlık edecek.
5- STRATEJİK ORTAKLIK
Türkiye ayrıca Irak’la ilişkileri stratejik ortaklık seviyesine yükseltmeyi amaçlıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti o anlamda önemli olacak. Mevcut olan Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey tekrar işlevsel hale getirilecek.
6- HAŞDİ ŞABİ TOPLANTIDA
Bağdat’taki toplantı sonrasında yayınlanan bildiride Haşdi Şabi’nin de yer alması sürpriz sayıldı. Ama Haşdi Şabi Başkanı Felah Feyyad, 19 Aralık’ta Ankara’da yapılan toplantıda da yer almıştı.
Bunun bir de öncesi var. Haşdi Şabi Başkanı Felah Feyyad daha önce Türkiye’ye davet edilmişti. Hem Dışişleri Bakanı Hakan Fidan hem MİT Başkanı İbrahim Kalın’la görüştü.
7- BAFEL TALABANİ İLE GÖRÜŞÜLÜR MÜ
Irak’ta merkezi yönetim ile Barzani ailesinin kontrolündeki Erbil yönetimiyle ilişkilerimiz iyi. Ancak İran faktörü ve onun kontrolündeki Bafel Talabani’nin Süleymaniye’de PKK’ya alan açması Türkiye’yi rahatsız ediyor. Zaten bu rahatsızlık Cumhurbaşkanı Erdoğan düzeyinde ifade edilmişti.
MİT, son 2 ay içerisinde Süleymaniye’de 3 PKK yöneticisini etkisiz hale getirerek Bafel Talabani’ye gereken mesajı verdi. Ayrıca Arbat Havaalanı’ndaki PKK’nın dron üretim üssünün havaya uçurulması da bir uyarıydı.
ABD ve İran’ın desteğiyle PKK ile ilişkilerini sürdüren Bafel Talabani’nin bir yandan da Türkiye ile ilişkiler kurmak için çaba içinde olduğu öğrenildi.
Bafel Talabani’nin çeşitli aracılar vasıtasıyla ilettiği görüşme talebi “PKK’ya desteği kesmediği sürece görüşmeyiz” denilerek geri çevrilirken, kardeşi Kubat Talabani ile görüşülüyor.
FOTOĞRAF DAHİ ÇEKTİRMEYİZ
Bafel Talabani, Ankara’nın şimşeklerini üzerine çekmiş durumda. Öyle ki, “Bafel Talabani ile fotoğraf dahi çektirmeyiz. Çünkü bu onu meşrulaştırır. PKK’ya desteğini çekmediği sürece Bafel Talabani’yi meşrulaştıracak bir görüşme yapmayız” ifadesi kullanılıyor.
8- ORTAK HAREKÂT MERKEZİ
PKK ile mücadele anlık takibi gerektiriyor. O nedenle Irak’la birlikte “Ortak Harekât Merkezi” kurmak istiyoruz. Çünkü PKK sadece bizim için değil, Irak için de tehdit oluşturuyor.
9- PKK’YA OPERASYON
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Irak sınırlarımızı güven altına alacak çemberi tamamlamak üzereyiz. Bu yazın Irak sınırımızla ilgili meseleyi kalıcı olarak çözüme kavuşturmuş olacağız” diyerek Irak harekâtının sinyalini vermişti.
Türkiye, 90’lı yıllardan bu yana Irak’ta PKK’ya yönelik harekâtlar düzenliyor. Ama bu kez farklı bir konsept söz konusu. O da sadece bir kara harekâtı yapılmayacak. Irak merkezi yönetimiyle varılan uzlaşma sonucunda 378 kilometrelik Irak sınırımızdan 30-40 kilometre derinliğe inilerek “güvenlik hat” oluşturulacak.
ORTAK HAREKÂT KONSEPTİ
Planlanan harekâtı farklı kılan unsurlardan birini ise “ortak harekât” konsepti oluşturacak. Harekâtla dağlık alandan Gara bölgesinin altındaki düz ovaya inilecek. Önceden sınırlarımızın ötesinde kurulan üs bölgelerinden Irak’ın içine doğru PKK faaliyetleri takip ediliyordu. Bu kez Gara’yı da içine alacak 30-40 kilometre derinlikteki güvenlik hatından sınırımıza doğru emniyetli bir kuşak oluşturulmuş olacak. Bunu yaparken de Erbil yönetimi ile Irak merkezi hükümeti ve Haşdi Şabi’nin de desteği sağlanacak.
O nedenle diyorum ki, bu kez PKK’ya yönelik operasyonların anası geliyor.
