Kripto paralara vergi konusu tüm dünyada tartışılıyor. Başta ABD olmak üzere büyük devletlerin vergi almaya başlaması başta dolar ve Euro olmak üzere rezerv paralar için tehdit oluşturan kripto varlıklardan vergi alınması için öncelikle tanımlanması gerekiyor. ABD gibi ülkelerde yasadışı yolla bile olsa elde edilen kazancın vergisi kişisel olarak beyanname ile beyan edilip ödendiği için kripto paradan elde edilen gelir kısmi de olsa vergileniyor. Ancak Türkiye gibi kişisel beyanname ile vergisini ödemediği (çalışanların iş yeri bu işlemi yapıyor) ülkelerde bu alandan elde edilen gelir neredeyse hiç vergilenmiyor.
HaberTürk’ten Rahim Ak’ın haberine göre, Türkiye’de kripto paralar Merkez Bankası tarafından yayımlanan yayımlanan Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına dair Yönetmelik’te kripto varlık; itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlık şeklinde tanımlandı.
İki ayrı vergi
Konuyla ilgili Sermaye Piyasası Kurulu da bir çalışma yaparken kripto varlıkların yasalarla düzenlenmesinin diğer tarafı Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı da önemli bir çalışma yürütüyor. Çalışmaya dair ilk haberi Ondokuzmayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Batı sosyal medyadan duyurdu. Batı, kripto için Gider Vergileri Kanunu’na bir tür işlem vergisinin ekleneceğini diğer yandan Gelir Vergisi Kanunu’nun 75.’inci maddesi uyarınca Menkul Sermaye İradı olarak değerlendirilen kripto paranın stopaj yani vergi kesintisi yoluyla vergilendirileceğini yazdı.
BSMV gibi düşük oranlı olacak
Konunun ayrıntıları ile neyin nasıl olacağını ise Maliye koridorlarından sizin için öğrendik. Öncelikle vergi mevzuatı düzenlemesi için Sermaye Piyasası Kurulu’nun sermaye piyasaları açısından yasal sınırları belirleyeceği düzenleme beklenecek. Gelir İdaresi Başkanlığı, kripto paraya birisi şu anda oranı yüzde 5 olan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) gibi düşük oranlı bir işlem vergisi getirmeyi planlıyor. Edinilen bilgilere göre bu vergi kripto piyasasını ürkütmeyecek tutarda bindelerle ifade edilecek düzeyde olacak. Ancak bununla sınırlı kalınmayacak. Tıpkı tahvil, borsa gibi menkul sermaye iradı sayılması gerektiği düşünülen kripto varlıklarda kazancın yurtdışına kaçışını önlemek için tevkifat yani vergi kesintisi yoluyla vergi getirilmesi düşünülüyor. Böylece kazancını yurtdışına kaçıranlara beyanname verme, kazancını beyan etme zorunluluğu getirilmiş olacak. Ancak tevkifat yani vergi kesintisi oranı sıfır olacak.