AKP iktidarının uzmanların tüm uyarılarına kulak tıkayarak 2012-2013 öğretim yılında uygulamaya koyduğu 4+4+4 düzenlemesinin ilk mezunları Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) adeta döküldü. İlkokula 65 ayın altında başlayan öğrenciler, 2020’de girdikleri LGS (Lise Giriş Sistemi) puan ortalaması da diğer tüm grupların altında kalmıştı.
4+4+4 eğitim modelinin ilk lise mezunlarının, YKS Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) 120 soruda doğru soru çözme ortalaması 47.362, Alan Yeterlilik Testi’nde (AYT) ise 160 soruda 29.826 oldu. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) istatistiklerine göre, 12 yıl önce ilkokul birinci sınıfta toplam 1 milyon 870 bin 715 öğrenci kayıtlıydı. 2024’te bu öğrencilerden 1 milyon 93 bini YKS’ye girdi.
‘FIRSAT EŞİTLİĞİ YALAN’
Eğitim uzmanı Alaattin Dinçer, “Aradan geçen 12 yılda 777 bin 715 öğrenci (yüzde 41.57) son sınıf düzeyinde YKS’ye girme aşamasına gelemedi. Bu çok büyük bir kaçış.
Eğer bir örgün eğitim sisteminden bu oranda kaçış oluyorsa sizin eğitim modeliniz için alarm zilleri çalıyor demektir. Aslında bu rakamlara bakarak, çok övündüğünüz bu modelin çocukları sınıf duvarları dışına kaçırma işlevi görmede oldukça başarılı olduğu sonucuna varabiliriz” dedi. 12 yılda ne ikili eğitim, ne kalabalık sınıflar, ne öğretmen açığını çözülebildiğine de dikkat çeken Dinçer, “Eğitimde fırsat eşitliği söyleminin kocaman bir yalan olduğu böylece bir kez daha doğrulanmış oldu” dedi.
Dinçer şöyle konuştu: “TÜİK verilerinde de azalma göstermesine rağmen ilkokul, ortaokul ve liseyi tamamlamayanların oranı yüzde 16 olarak gösterilmekteydi. Bu yıl 4+4+4’lük eğitim modeli ilk mezunlarını verdi. Dört yıl önce liseye başlayan 1 milyon 633 bin öğrenciden bu yıl YKS’ye 1 milyon 93 bini girdi. 540 bin aday ya sınava girmedi ya sınıf tekrarına kaldı ya sistem dışına çıktı. Bu öğrenciler arasında hem LGS ve YKS’ye başvurup girmeyen, girse bile tercih yapmayanlar var.
‘SİSTEM HEMEN DEĞİŞMELİ’
2022’de 775 bin 461 aday, 2023’te 1 milyon aday tercih hakkı olmasına rağmen YKS’de, bu yıl 25 bin aday ise LGS’de tercihte bulunmadı. YKS’de bu yıl sayının çok daha yüksek olması kuvvetle muhtemel. 4+4+4 yerine temel eğitim aşaması altı yıl ortaokul ve lise aşamaları üç yıl olan eğitim modeline zaman kaybetmeden geçmek gerekiyor.”
BÜYÜK YAŞ GRUPLARININ GERİSİNDE KALDILAR
Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Ekber Şahin ve ekibi 4+4+4 düzenlemesiyle ilkokula başlayan çocukların akademik performansları üzerine üç araştırma yapmıştı. 2 bin 81 öğrenci üzerinde 2012’de yapılan ilk araştırma, 69 aydan küçük çocukların yeterli düzeyde hazır bulunuşluğa sahip olmadan ilkokula başladıklarını ortaya koymuştu.
Bu öğrencilerin akademik gelişimlerinin 2014’de değerlendirildiği ikinci araştırmada, 69 aydan küçük yaşta okula başlayan öğrencilerin matematik, Türkçe, hayat bilgisi alanlarındaki gelişimlerinin büyük yaş grubunun oldukça gerisinde olduğu saptanmıştı. 2020’de LGS’ye giren öğrencilerden 9 bin 582 öğrenciye ait LGS verilerinin analiz edildiği üçüncü araştırmada, LGS puan ortalamalarının üst yaş gruplarının lehine fark gösterdiği belirlenmişti.
Cumhuriyet, 4+4+4 sisteminin yarattığı kaosu gündeme getirmişti.
NELERE YOL AÇMIŞTI?
AKP’nin okulöncesi eğitimi zorunlu yapmak yerine, ilköğretim çağı yaş grubunu bir yaş düşürdüğü 4+4+4 modeliyle, imam hatip ortaokullarına başlama yaşı 10’a geriletilmişti. Eğitimciler, demokratik toplum kuruluşları, kız öğrencilere “ergenlik ayarı” yapıldığına dikkat çekerek erken yaşta zorla evlililiklerin sayısının da artabileceği uyarısında bulunmuşlardı.
Yasa okula başlama yaşını önce 60 ay (5 yaş) olarak belirlemiş daha sonra genelge ile 66 ay yani 5.5 yaşa çıkarılmıştı. İlköğretim kurumları, dört yıllık zorunlu ilkokullar, ortaokullar ve imam hatip ortaokullarından oluşmuş, seçmeli ve zorunlu din derslerinin sayısı artırılmıştı.